PRAWA PODATNIKA – dotychczasowe osiągnięcia założyciela fundacji.

1. Organy podatkowe nadużywają – za akceptacją sądów cywilnych – instytucji prawa cywilnego (skarga pauliańska) do dochodzenia należności podatkowych, co jest niedopuszczalne m.in. z uwagi na to, że należności podatkowe nie są wierzytelnościami.

Na mój wniosek RPO złożył wniosek do TK w tej sprawie, sygn. K 52/16.

2. Byłem współinicjatorem i aktywnym uczestnikiem procesu legislacyjnego dotyczącego wprowadzenia do ordynacji podatkowej zasady „in dubio pro tributario”. Od 2016 roku zasada ta została wprowadzona jako artykuł 2a ordynacji podatkowej.

3. 67a ordynacji podatkowej reguluje sprawę udzielania ulg i umorzeń w spłacie zobowiązań podatkowych. Przez wiele lat obowiązywania tego przepisu Sądy nie badały merytorycznie treści decyzji administracyjnych, opartych o przedmiotowy artykuł przyjmując, że jest to kwestia uznania administracyjnego.

Doprowadziłem do zmiany linii orzeczniczej przekonując NSA, że dotychczasowa linia orzecznicza była błędna. Brak merytorycznej kontroli przez sąd decyzji w przedmiocie udzielenia ulgi jest w istocie pozbawieniem obywatela prawa do sądu. Patrz wyrok NSA sygn. akt II FSK 2474/15. Orzeczenie to ma było już kilkadziesiąt razy cytowane przez kolejne składy orzekające, pomimo krótkiego czasu od jego wydania.

4. 188 ordynacji podatkowej stanowi, że organ może odmówić przeprowadzenia wnioskowanego przez podatnika dowodu jedynie wtedy, gdy dana okoliczność wykazana jest innymi dowodami.

Przepis ten był powszechnie nadużywany. Organy podatkowe nagminnie odmawiały przeprowadzenia określonych dowodów twierdząc, że zebrane są już dowody na okoliczność, że do danej transakcji nie doszło. Robiły tak nawet wówczas, gdy wniosek dowodowy podatnika dotyczył przeprowadzenia dowodów, świadczących o tym, że do danej transakcji jednak doszło. Powyższe stanowisko organów podatkowych skutkowało tym, że wydawane były decyzje bez uprzedniego zgromadzenia całości materiału dowodowego, co naruszało podstawowe prawa podatnika.

WSA w Poznaniu I SA/Po 439-444/09  w całości uznał nasze zastrzeżenia, dzięki czemu żaden organ nie ma już wątpliwości co do przysługującego podatnikom prawa. Wyroki te były powszechnie cytowane przez inne składy orzekające.

5. 139 i następne ordynacji podatkowej regulują terminy załatwienia spraw przez organy podatkowe. Celem jest realizacja zasady zaufania i szybkości postępowania. Przez wiele lat organy podatkowe nadużywały instytucji przedłużenia terminu załatwienia sprawy, ograniczając się do lakonicznego wskazania, że sprawa jest skomplikowana i podając nowy odległy termin załatwienia sprawy. I gdy ten nowy termin się zbliżał, kolejny raz z takim samym uzasadnieniem organy przedłużały termin załatwienia sprawy. Niestety przez wiele lat sądy akceptowały takie działania.

Przekonaliśmy sądy administracyjne, że przyzwolenie na takie postępowanie organów podatkowych ogranicza podatnikom konstytucyjne prawo do sądu. Ponieważ dopóki organ podatkowy nie wyda decyzji dopóty podatnik nie może jej poddać kontroli sądowej. Na przykład, gdy podatnik występuje do organu podatkowego o zwrot nadpłaty podatku, a organ ani nie odmawia zwrotu ani też nie dokonuje zwrotu nadpłaty.