Nie jest możliwa natychmiastowa zmiana prawa podatkowego, tak aby było ono precyzyjne zrozumiałe. Nie da też się zadekretować, że organy państwa od dziś będą przestrzegały praw podatników. Nie jest też możliwa natychmiastowa zmiana mentalności urzędników.
Należy zaproponować mechanizm, który uruchomi proces naprawy systemu podatkowego. Wydaje się, że jedyną możliwością osiągnięcia wyżej sprecyzowanego celu jakim jest uruchomienie procesu naprawy systemu podatkowego jest podjęcie niżej przedstawionych działań:
I Uchwalenie ustawy o Rzeczniku Podatników o kompetencjach opisanych poniżej, które są zupełnie inne niż RPO. Nawet tam, gdzie cele są podobne to powołanie ROPP jest uzasadnione, ponieważ RPO organizacyjnie nie jest w stanie w istotnym stopniu przyczynić się do realnej ochrony praw podatników. Powinien natomiast ściśle współpracować z RP.
II Zmiana ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi
III Uchylenie obecnie obowiązującej ustawy o odpowiedzialności finansowej urzędników za rażące naruszenie prawa (jej obecna treść jest wręcz szkodliwa, bo w istocie zachęca do bezkarnego łamania prawa)
IV Uchwalenie nowej ustawy o odpowiedzialności organów i osobistej urzędników za łamanie prawa w stosunku do podatników
Do kompetencji Rzecznika Podatników należy w szczególności:
1. Analiza stanu przestrzegania praw podatników ze szczególnym uwzględnieniem nadużywania prawa przez organy podatkowe. Rzecznik Podatników na wniosek podatnika dokonuje oceny niezgodnej z prawem decyzji. Każda decyzja, która została uchylona w toku postępowania administracyjnego lub sądowego musi być przekazana do Rzecznika Podatników przez organ podatkowy, który taką decyzję wydał wraz ze swoim stanowiskiem w sprawie. Celem tych postępowań jest:
– określenie wysokości szkody wyrządzonej podatnikowi obrona podatnika przed niezgodną z prawem decyzją to nakład pracy i pieniędzy.
– spowodowanie, aby nigdy więcej takiego błędu nie popełniono w stosunku do żadnego podatnika,
– wyciągnięcie konsekwencji służbowych i ewentualnie dyscyplinarnych w stosunku do winnych, włącznie z wnioskami do prokuratury o ściganie przestępstw urzędniczych i niegospodarności.
W postępowaniu ma prawo udziału podatnik.
Co do zasady są tylko 3 przyczyny wydania niezgodnej z prawem decyzji:
a/ niekompetentny urzędnik,
Jeśli powodem uchylenia był brak kompetencji urzędnika to podlega on odpowiedzialności dyscyplinarnej.
b/ niejasne, nieprecyzyjne wieloznaczne prawo,
Jeśli powodem wydania wadliwej decyzji był niejasny przepis to Rzecznik Podatników zobowiązuje MF do bezzwłocznego zajęcia stanowiska i MF. Brak działań w tym zakresie skutkuje wszczęciem postępowania z art. 231 kk. MF zobowiązany jest również skutecznie poinformować wszystkie organy podatkowe o poprawnym stosowaniu danego przepisu. Jeśli do Rzecznika Podatników wpłynie informacja o tym, że nadal ten przepis jest niewłaściwie stosowany to żąda od prokuratora wyjaśnienia sprawy czy odpowiedzialny jest za to MF czy też Naczelnik US, który zignorował wykładnię MF
c/ świadome działanie urzędnika na niekorzyść podatnika.
Jeśli powodem uchylenia decyzji jest świadome łamanie prawa przez urzędnika to Rzecznik Podatników zawiadamia prokuraturę o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Rzecznik Podatników i podatnik mogą występować, jako pokrzywdzeni a w sądzie jako oskarżyciele posiłkowi.
2. Możliwość przystępowania do toczących się postępowań administracyjnych i sądowych,
3. Przyznawanie zryczałtowanego odszkodowania podatnikom za koszty poniesione na zwalczanie niezgodnej z prawem decyzji,
4. Nakładanie kar i grzywien na organy i urzędników,
5. Publikowanie informacji o podjętych działaniach,
6. Przekazywanie indywidualnych spraw do RPO,
7. Występowanie do NSA z wnioskami o podjęcie uchwał,
8. Wydawanie opinii na wniosek podatnika o zasadności wszczęcia postępowaniach karno-skarbowych
9. Wymuszenie stosowania konstytucyjnej zasady o nie rozstrzyganiu wątpliwości, co do treści przepisów prawa i stanu faktycznego na korzyść fiskusa
Niezbędnych jest kilka zmian, a w szczególności:
1. Sąd uchyla zaskarżony akt zawsze jak stwierdzi naruszenie prawa, a nie tylko jak miało to naruszenie istotny wpływ na wynik. Często nie wiadomo jaki wpływ miało dane naruszenie na wynik. Ponadto przepisy nie mogą zachęcać nikogo do łamania prawa.
2. Sąd ma uchylać również zaskarżony akt gdy doszło w postępowaniu do łamania praw podatnika.
3. Zdefiniować należy co to jest niewykonanie wyroku przez organ, rozbudować skargi na niewykonanie wyroku,
4. Zmiana przepisów o wpisach i kosztach,
5. Skargi na bezczynność i przewlekłość nie mogą być fasadą
6. Terminy oczekiwania na rozprawę nie mogą być dłuższe niż 3 miesiące w WSA, a w NSA 5 miesięcy
7. Terminy pisania uzasadnień nie mogą być instrukcyjne,
8. Sprawa nie może trafiać do sądu więcej niż 2 razy.
Ad. II
Niezbędnych jest kilka zmian, a w szczególności:
Karać należy zarówno urzędy jak i urzędników łamiących prawo
Jeśli powodem wydania niezgodnej z prawem decyzji była również niekompetencja bądź celowe działanie urzędnika to wysokość kwoty wypłaconej podatnikowi z powodu wydania niezgodnej z prawem decyzji stanowi minimalną kwotę kary pieniężnej dla urzędnika.
Wyniki podjęcia wyżej przedstawionych działań spowodują:
– szybką poprawę jakości kadry urzędniczej, zlikwidują powszechny dziś nepotyzm,
– szybkie doprecyzowanie treści przepisów prawa przez MF,
– niepopełnianie w przyszłości analogicznych błędów,
– lepszą pracę urzędników, bo mają świadomość, że mają przestrzegać prawo a nie polecenia słowne przełożonych
– wzrost zaufania podatników do organów podatkowych
– zmniejszenie ilości zaskarżanych decyzji,
– zmniejszenie skarg do sądów administracyjnych,
– zwiększenie wpływów z należnych podatków.
– efektywność gospodarczą działania aparatu skarbowego
Co oznacza efektywny wzrost przestrzegania praw podatnika.